Bảo tồn nghệ thuật kèn lá (thổi lá) của đông bào dân tộc H’Mông thúc đẩy du lịch cộng đồng

        Nghệ thuật âm nhạc truyền thống của đồng bào H’Mông rất đa  dạng và sinh động. Nhiều loại hình âm nhạc của đồng bào đã phát triển đạt đến đỉnh cao về nghệ thuật như sáo, khèn, kèn lá, đàn môi…

        Trong nghệ thuật âm nhạc truyền thống của đồng bào H’Mông. Kèn lá (thổi lá) có thể coi là loại hình nghệ thuật âm nhạc độc đáo, đặc sắc nhất. Nghệ thuật kèn lá (thổi lá) bắt nguồn từ Trung Quốc đã du nhập vào Việt Nam từ rất lâu đời và phát triển ở nhiều vùng miền khác nhau. Kèn lá trở nên phổ biến ở vùng núi phía bắc như Lai Châu, Điện Biên, Yên Bái, Sơn La, Hà Giang, Cao Bằng… Chính đồng bào dân tộc H’Mông đã đưa kèn lá trở thành 1 loại hình nghệ thuật âm thanh rất đặc thù và hấp dẫn trở thành nét văn hoá truyền thống.

       Ưu điểm của kèn lá là khả năng phổ dụng rất cao, không cần chế tác nhạc cụ cầu kì. Kèn lá hết sức độc đáo được ví như tiếng hót của chim họa mi giữa đại ngàn. Chiếc lá cây tự nhiên kết hợp với điều tiết hơi của người thổi để tạo thành âm thanh, giai điệu. Người thổi chỉ cần lấy 1 chiếc lá cây, cắt phần cuống, gấp đôi theo sống lá để có 1 chiếc kèn đơn sơ có âm thanh cao, vang xa lảnh lót diễn tả hơi thở mang nét đặc thù rất khác biệt của thiên nhiên núi rừng.

       Những chàng trai, cô gái người H’Mông thường dùng âm thanh kèn lá thay cho lời tâm tình, trò chuyện trong những đêm hẹn hò. Cứ thế họ nhắn nhủ tâm tư, tình cảm cho người mình yêu thông qua tiếng kèn lá và đáp lại tiếng kèn ân tình đó từ đối phương. Tiếng kèn lá tìm bạn của các chàng trai không chỉ khiến các cô gái nghe thấy phải đỏ mặt làm duyên mà còn say đắm để rồi không thể kìm lòng mà cất lên những tiếng kèn lá không kém phần duyên dáng, tình tứ đáp lại.  Người H’Mông thổi kèn lá bất kỳ nơi đâu và bất kỳ thời điểm nào, trong lúc đợi nhau xuống chợ, trong các buổi giao lưu, gặp gỡ hoặc đơn giản là khi họ hứng thú. Trải qua thời gian, thay đổi của cuộc sống nhưng tình yêu và sự gắn bó của người H’Mông với cây kèn lá đã tạo thành 1 loại hình nghệ thuật âm nhạc đậm đà bản sắc.

        Hiện nay loại hình du lịch cộng đồng đang rất phát triển. Những bản làng của người H’Mông trên non cao đang trở thành những điểm đến hết sức hấp dẫn thu hút du khách đam mê khám phá và trải nghiệm. Việc bảo tồn những nét văn hoá đặc thù của người H’Mông chính là ngồn nội lực xanh để kích cầu du lịch ở vùng núi. 

        Kèn lá (thổi lá) với tính phổ dụng rất cao của nó bởi không cần chế tác nhạc cụ, có thể sử dụng chiếc lá tự nhiên để tạo nên những giai điệu, thanh âm mang hơi thở mạnh mẽ của núi rừng chính là 1 nét văn hoá, 1loại  hình nghệ thuật đặc thù độc đáo không thể trộn lẫn và vô cùng thu hút với khách du lịch.

        Người dân, hướng dẫn viên du lịch…. du khách có thể sử dụng chiếc lá cây để linh hoạt biểu diễn, trải nghiệm, khám phá ở bất cứ đâu trong hành trình du lịch của mình. Đó thực sự là 1 giải pháp kích cầu có tính thực thi rất cao không mất chi phí, lại lan toả được nét văn hoá đặc thù hấp dẫn của đồng bào H’Mông.

        Việc bảo tồn, phát triển và phổ biến kèn lá ở các bản làng, khu du lịch cộng đồng H’Mông vừa dễ thực thi vừa không mất chi phí để thu hút du lịch. Nếu được đẩy mạnh triển khai đồng bộ sẽ tạo nên 1 nét văn hoá nghệ thuật âm nhạc rất thú vị, đặc thù đậm đà bản sắc đồng thời đưa lại lợi ích kinh tế lâu dài bền vững.